Cảm giác của người mẹ khi chào đón con yêu chào đời chắc hẳn vô cùng hạnh phúc. Được nắm bàn tay nhỏ xíu của con, ôm con vào lòng cưng nựng khiến mọi mệt mỏi tan biến. Tuy nhiên, bạn có thắc mắc vì sao các bé vừa mới sinh ra dù còn rất non nớt nhưng đã có khả năng cầm nắm rất chặt chưa? Hãy cùng tìm hiểu những lý do căn nguyên và sự ảnh hưởng của điều này đến sự phát triển này của bé nhé.
Phản xạ cầm nắm
Ngay trong tháng đầu tiên sinh ra, các bé đã có những phản xạ như tìm ti mẹ, nắm bắt hoặc mút… nhưng ít ai để ý đến phản xạ cầm nắm của bé.
Phản xạ cầm nắm còn có tên phản xạ nắm bàn tay (Palmar grasp reflex), là phản xạ nguyên thuỷ, xuất hiện ngay khi bé mới sinh và thường kéo dài đến khi bé được 4-6 tháng tuổi. Ba mẹ có thể dễ dàng nhận ra khi đặt đồ vật hoặc chạm ngón tay mình vào lòng bàn tay bé, các ngón tay của bé (trừ ngón cái) thu lại phía lòng bàn tay với nỗ lực để nắm chặt lấy đối tượng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng: dù bé có nắm chặt đến đâu thì mẹ cũng không nên kéo bé nhổm dậy bằng cách để bé níu tay mẹ vì cơ thể bé chưa cứng cáp và có thể thả tay ra bất cứ lúc nào.
Nguồn gốc nguyên thuỷ của phản xạ cầm nắm
Để lý giải cho hiện tượng này, các nhà nghiên cứu giải thích: Phản xạ cầm nắm có nguồn gốc tiến hóa từ loài linh trưởng, qua 6 triệu năm với dáng đứng thẳng dần, loài khỉ đã phát triển và tiến hóa thành con người hiện đại đi bằng 2 chân và dùng 2 tay để cầm nắm đồ vật. Nhờ có phản xạ này mà linh trưởng con mới có thể bám chặt vào lông của linh trưởng mẹ để được che chở hoàn hảo hơn mỗi khi mẹ chúng di chuyển. Phản xạ này ở bé cũng chính là biểu hiện tìm kiếm sự an toàn nên cha mẹ có thể giúp con ổn định tâm lý hơn bằng cách cho bé cầm tay.
Không chỉ xuất hiện ở tay, phản xạ này cũng xảy ra ở các ngón chân. Nếu để ý, ba mẹ sẽ thấy em bé của mình cũng có phản xạ co quắp ngón chân (Plantar grasp reflex). Khi ba mẹ chạm ngón tay mình vào lòng bàn chân bé, bé sẽ co quắp các ngón chân lại. Phản xạ cầm nắm, co quắp cũng chính là dấu hiệu cho thấy hệ thống thần kinh của bé đang phát triển và hoạt động tốt.
Phản xạ cầm nắm cũng liên quan mật thiết đến các động tác mút của bé, chẳng hạn như khi bé bú. Tay và miệng được liên kết với nhau, khi miệng bé mở ra để bú mẹ thì lòng bàn tay được kích thích và bám chặt lấy bầu ngực mẹ.
Tầm quan trọng của phản xạ cầm nắm
Phản xạ cầm nắm được xem là nền tảng cho sự phát triển các kỹ năng vận động liên quan đến khả năng điều khiển bàn tay và các ngón tay của trẻ sau này. Đó là lí do vì sao các bé sơ sinh có thể nắm chặt tay và đó cũng là dấu hiệu chứng tỏ sức khỏe của bé đang rất tốt ba mẹ nhé.
Những bé có phản xạ cầm nắm kém sau này sẽ gặp khó khăn khi cầm bút, ảnh hưởng đến kĩ năng viết và thể hiện suy nghĩ của bản thân. Trẻ cũng sẽ trở nên vụng về và có thể mắc chứng nói lắp, diễn đạt kém nếu phản xạ cầm nắm kém phát triển. Vì vậy, ba mẹ không nên xem nhẹ việc này mà hãy trao đổi ngay với bác sĩ nếu trẻ có dầu hiệu cầm nắm kém nhé.
Nguồn: Tổng hợp
